رمزگشایی از معمای نفتی ایران؛ چرا ده ها نفتکش موقعیت خود را لو دادند؟

رمزگشایی از معمای نفتی ایران؛ چرا ده ها نفتکش موقعیت خود را لو دادند؟

عصرنفت _ نشریه اقتصادی میس با اشاره به اقدام هماهنگ نفتکش های ایران در روشن کردن سیستم موقعیت یاب خود به واکاوی دلایل و انگیزه های ایران از این اقدام پرداخت.
 

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی عصرنفت به نقل از تسنیم، نشریه اقتصادی میس طی گزارشی با اشاره به موفقیت ایران در صادرات میلیون ها بشکه نفت به بازار جهانی با وجود تحریم ها نوشت: این موفقیت تا حد زیادی به لطف ناوگان بزرگ ایران است؛ مجموعه‌ای شامل 55 تا 65 نفتکش.

کشتی‌های ایرانی برای دور زدن تحریم‌ها معمولا سیستم موقعیت‌یاب خود را خاموش می‌کنند اما وقتی اوایل این ماه ده‌ها کشتی نفتکش شرکت ملی نفتکش ایران به طور ناگهانی و غیرقابل توضیحی سیستم‌های موقعیت‌یاب خود را روشن کردند ناظران ایران غافلگیر شدند. در 12 اکتبر، حدود 75 درصد از ناوگان ایران شروع به ارسال سیگنال موقعیت مکانی خود کردند و حدود یک روز بعد خاموش شدند. این اولین باری بود که ناوگان نفتی ایران از زمان اعمال تحریم‌های سراسری صادرات نفت تهران توسط دولت ترامپ در سال 2018، سیستم موقعیت‌یاب خود را روشن کردند. 

عجیب‌تر این که، سیستم‌های موقعیت‌یاب کشتی‌های ایران حدود یک هفته بعد دوباره شروع به ارسال سیگنال به گیرنده‌ها کردند. شرکت اطلاعات کپلر محاسبه کرد که 75 کشتی از مجموع 89 کشتی که نفت خام ایران را به سمت شرق حمل می‌کردند، در سکوهای ردیابی کشتی قابل مشاهده بودند. این کشتی‌ها بار دیگر خاموش شده‌اند اما این اتفاقات باعث شده که بازار در مورد علت آن حدس و گمان‌هایی بزند. 

آن چه مسلم است، روشن کردن یک باره سیستم موقعیت‌یاب کشتی‌ها، اقدامی هماهنگ است. برخی تحلیلگران معتقدند ایران با این اقدام می‌خواهد پیام واضحی را به جامعه بین‌المللی مخابره کند، مبنی بر این که صادرات نفت از سوی این کشور اقدامی مشروع و قانونی است و کشتی‌های ایرانی هیچ کالای ممنوعه و غیرقانونی را حمل نمی‌کنند. برخی نیز از احتمال بروز یک مشکل یا اشتباه فنی سخن می‌گویند اما این که این اتفاق دوباره به فاصله یک هفته می‌افتد، نشان می‌دهد قصد و نیتی در پشت آن قرار دارد. 

اقدام برای افشای ناوگان نفت خام ایران همچنین می‌تواند به تصمیم وزارت خزانه‌داری آمریکا در 9 اکتبر برای تحریم ترمینال نفتی ریژائو شیهوای چین مربوط باشد. آمریکا مدعی است این ترمینال بیش از 12 نفتکش تحریم شده را پذیرفته و چندین میلیون بشکه نفت ایران به این ترمینال ارسال شده است.   

نکته‌ای که در این جا منطقی به نظر می‌رسد، این است که پکن از نظارت دولت ترامپ بر تجارت چین خسته شده و به همتایان ایرانی خود گفته که در نمایشی از سرپیچی، خود را معرفی کنند. 

به نظر می‌رسد در دیدار اخیر دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا با شی جین‌پینگ، رئیس‌جمهور چین، به طور کلی مساله تجارت نفت ایران مطرح نشده باشد. 

آخرین نظریه احتمالی، خرابکاری از سوی یک گروه هکری مستقل یا یک دولت خارجی است. دستکاری در سیستم‌های ردیابی ماهواره‌ای به طور گسترده در درگیری روسیه و اوکراین و همچنین توسط اسرائیل برای منحرف کردن سلاح‌های هدایت‌شونده استفاده شده است اما دستکاری سیستم‌های ردیابی ماهواره‌ای ده‌ها کشتی به طور همزمان می‌تواند کاری بسیار پیچیده و شاید دور از ذهن باشد. 

میس در پایان گزارش خود نوشته است: تنها دلیل منطقی و روشن در حال حاضر این است که بگوییم ایران در تلاش است تا در مورد صادرات نفت خود خودنمایی کند و بگوید حماسه دور زدن تحریم‌ها به هیچ وجه یک مساله مرده نیست.