آغاز صادرات نفت به پالایشگاه‌های فراسرزمینی/ ایران سهامدار 3 پالایشگاه نفتی در آمریکای لاتین می‌شود

آغاز صادرات نفت به پالایشگاه‌های فراسرزمینی/ ایران سهامدار 3 پالایشگاه نفتی در آمریکای لاتین می‌شود

با روی کار آمدن دولت سیزدهم صادرات نفت خام و میعانات گازی ایران افزایش چشمگیری یافت. به گفته سیدابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهور ایران، در حال حاضر فروش نفت ایران در دولت سیزدهم دو برابر شده است.

روند افزایشی صادرات نفت ایران در حالی رقم خورد که بیژن زنگنه، وزیر سابق نفت، در ماه پایانی فعالیت دولت دوازدهم در نامه‌ای کاهش رقم فروش نفت ایران را پیش‌بینی کرده بود.

اما این افزایش صادرات نفت و میعانات گازی، اتفاقی و ناشی از تحولات و التهابات بازار نفت رقم نخورد بلکه وزارت نفت با تمرکز بر «بازارسازی» نفت ایران به جای خرید و فروش صرف، مسیرهای تازه‌ای برای فروش نفت ایران فراهم کرد. از نمونه بارز این موضوع می‌توان به گسترش همکاری‌های نفتی با کشورهای آمریکای لاتین اشاره کرد.

* ایران سهامدار پالایشگاه‌های فراسرزمینی می‌شود

در روزها و ماه‌های گذشته اخبار متعددی از صادرات میعانات گازی و نفت خام ایران به ونزوئلا در رسانه‌های خارجی منتشر شده است تا اینکه جواد اوجی وزیر نفت از یکی از راهکارهای جدید وزارت نفت برای افزایش فروش نفت در برنامه تلویزیونی صف اول پرده برداشت.

اوجی در این باره توضیح داد: در وزارت نفت همواره یکی از بحث‌ها از سال‌های دور این بود که «پالایشگاه فراسرزمینی» داشته باشیم و خوشبختانه در سفر به کشورهای آمریکای لاتین یکی از دستاوردهای خیلی خوب عقد قرارداد در زمینه استفاده از ظرفیت پالایشگاه‌های نفتی این کشورها بود.

وزیر نفت گفت: خیلی از این پالایشگاه‌ها به‌دلیل تحریم، دچار مشکل بودند و کارشناسان خارجی این پالایشگاه‌ها را ترک کرده بودند و در بهره‌برداری، تعمیرات و اورهال این پالایشگاه‌ها مشکل ایجاد شده بود و از آن زمان با ظرفیت اسمی کار نمی‌کنند.

وی افزود: در این پالایشگاه‌ها، با صادرات نفت خام سنگین که مشتری کمتری دارد، نفت ما می‌تواند با نفت فوق سنگین آنها ترکیب شود. صادرات فرآورده‌های نفتی، میعانات گازی، محصولات پتروشیمی نیز در همین حین دنبال می‌شود. از طرفی با صادرات خدمات فنی و مهندسی پالایشگاه آنها نیز می‌تواند با یک تغییر ساده یا یک تعمیرات اولیه به ظرفیت اسمی بازگردد که برای این کار ما متخصصان و ادوات و تجهیزات مورد نیاز را نیز داریم.

به گفته وزیر نفت، ایران توانسته است با تعمیرات اساسی و تامین نفت پالایشگاه‌های آمریکای لاتین سهامدار پالایشگاه‌های فراسرزمینی باشد. این موضوع از دو جهت حائز اهمیت است، اول آنکه، امکان صادرات نفت ایران برای تامین خوراک پالایشگاه فراهم می‌شود و با ایجاد یک بازار مطمئن، رقم صادرات نفت ایران در شرایط تحریم افزایش می‌یابد و دوم اینکه بخشی از فرآورده‌های نفتی تولیدی از پالایشگاه، سهم ایران خواهد بود که می‌توان با فروش راحت‌تر آن درآمد ارزی کشور را افزایش داد.

* قرارداد ایران و ونزوئلا برای تعمیرات اساسی پالایشگاه ال‌پالیتو

بررسی اخبار مربوط به سفر اخیر وزیر نفت به کشورهای آمریکای لاتین نشان می‌دهد که قراردادهایی برای تعمیرات اساسی سه پالایشگاه نفتی بین ایران و ونزوئلا و نیکاراگوئه امضا شده است و به نظر می‌رسد ایران در هر یک از این سه پالایشگاه‌ها به نسبت‌های متفاوت سهامدار خواهد شد.

در نخستین قرارداد، اوجی و طارق الایسامی وزیر نفت ایران و ونزوئلا در اوایل ماه می، یک قرارداد اولیه با هدف تامین تجهیزات پالایشگاهی و کمک به تعمیرات اساسی و تکمیل ظرفیت پالایشگاه دولتی 140 هزار بشکه‌ای «ال‌پالیتو» در ایالت کارابوبو امضا کردند.

 

تصویر 1- پالایشگاه ال‌پالیتو ونزوئلا

پالایشگاه «ال‌پالیتو» کوچکترین پالایشگاه نفتی در ونزوئلا است که در حال حاضر پالایشگاه «ال‌پالیتو» در ونزوئلا با 50 درصد ظرفیت خود در حال بهره‌برداری است. ارزش این قرارداد 110 میلیون یورو بوده است.

طبق قراداد دو کشور، منابع مالی این پروژه توسط شرکت نیکو تامین خواهد شد. خوراک نفت خام این پالایشگاه با مشارکت شرکت ملی نفت ایران از طریق شرکت نیکو تامین شود.

* ایران در بزرگترین پالایشگاه نفتی ونزوئلا سهامدار می‌شود

کمی بعد، خبرگزاری رویترز به نقل از چندین منبع آگاه نوشت، شرکت‌های دولتی ایرانی پس از انعقاد قرارداد برای تعمیر کوچکترین پالایشگاه ونزوئلا، برای تعمیر پالایشگاه «پاراگوانا»، بزرگ‌ترین پالایشگاه نفتی این کشور با ظرفیت 955 هزار بشکه در روز آماده شده‌اند. در اوایل سال جاری نیز شرکت‌‌های دولتی ایران قطعاتی را برای راه‌اندازی مجدد یک واحد تولید بنزین‌ به «پاراگوانا» ارسال کردند.

مجتمع پالایشگاه پاراگوانا مستقر در پونتو فیجو ونزوئلا است که به‌عنوان سومین پالایشگاه جهان شناخته می‌شود. این مجتمع پالایشی، از سه پالایشگاه به نام‌های پالایشگاه اوای، پالایشگاه کادون و پالایشگاه گرانده تشکیل شده است.

 

تصویر 2- پالایشگاه پاراگوانا ونزوئلا

پس از تحریم ونزوئلا توسط آمریکا، سرمایه‌گذاری اندک در این پالایشگاه، گذشت زمان و عدم تعمیرات اساسی، موجب فرسودگی پالایشگاه و از کارافتادن برخی از بخش‌های آن شد. حال ایران قصد دارد با احیای این پالایشگاه نفتی، آن را به بخشی از بازار نفت خود تبدیل کند.

* مشارکت ایران و ونزوئلا برای تکمیل طرح پالایشی نیکاراگوئه

به نظر می‌رسد سومین پالایشگاهی که ایران سهامدار آن خواهد شد، یک پالایشگاه 100 هزار بشکه‌ای به نام «بولیوار سوپریم سوئنو» در نیکاراگوئه است.

حجم سرمایه‌گذاری این پالایشگاه 4 میلیارد دلار برآورد می‌‎شود، البته زمین و تأسیسات اساسی برای ایجاد این پالایشگاه 100 هزار بشکه‌ای از سال‌ها پیش وجود دارد که به‌دلیل تحریم‌های آمریکا نیمه‌کاره رها شده است.

جواد اوجی وزیر نفت با اشاره به تکمیل مرحله نخست پتروپالایشگاه 100 هزار بشکه‌ای نیکاراگوئه با سرمایه‌گذاری کشور ونزوئلا با وجود تحریم‌های آمریکا گفت: با تحویل اسناد فنی این پروژه بی‌شک ایران در تکمیل این پروژه و دیگر پروژه‌های پالایشی شرکت خواهد کرد.

دانیل اورتگا رئیس‌جمهوری نیکاراگوئه با اشاره به امضای یادداشت تفاهم میان شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی ایران و وزارت انرژی و معدن نیکاراگوئه گفت: بر اساس این تفاهم‌نامه امکان تکمیل و ساخت پتروپالایشگاه نفت جدید در کشور نیکاراگوئه بررسی خواهد شد، البته زمین و تأسیسات اساسی برای ایجاد این پالایشگاه از سال‌ها پیش وجود دارد که به‌دلیل تحریم‌های آمریکا نیمه‌کاره رها شده است.

 

تصویر 3- جواد اوجی و دانیل اورتگا

* آغاز صادرات نفت خام سنگین ایران برای تامین نیاز پالایشگاه‌های ونزوئلا

پس از سفر وزیر نفت به کشورهای آمریکای لاتین، چندی پیش رویترز با استناد به مدارک شرکت دولتی نفت ونزوئلا نوشت، کاراکاس واردات نفت سنگین ایران برای تامین نیاز پالایشگاه‌های داخلی را شروع کرده است. این قرارداد، قرارداد نفتی که سال گذشته میان ایران و ونزوئلا برای معادله پایاپای نفت امضا شد را گسترش می‌دهد.

دو کشور سال گذشته در ابتدا بر سر یک قرارداد معامله پایاپای توافق کردند که بر اساس آن، شرکت ملی نفت ونزوئلا (PDVSA) میعانات گازی ایران را برای رقیق کردن و فرآوری نفت فوق سنگین خود برای صادرات وارد می‌کرد. بر اساس این اسناد، نفت خام سنگین ایران که از نظر کیفیت مشابه نفت خام مسا 30 ونزوئلا است، قرار است برای تغذیه پالایشگاه‌های PDVSA استفاده شود.

در مجموع به نظر می‌رسد وزارت نفت دولت سیزدهم نگاه متفاوت‌تری نسبت به بازار نفت و تحولات آن نسبت به دولت گذشته دارد و سعی می‌کند با بازارسازی برای فروش نفت ایران، در رقم فروش نفت کشور ثبات ایجاد کرده و آن را از تحولات بازار ایمن کند.