عرضه ۱۰۰ درصد ریالی نفت در بورس تیغ دو لبه

عرضه ۱۰۰ درصد ریالی نفت در بورس تیغ دو لبه
در حالی که بیش از ۵۰ درصد بودجه کشور به درآمد نفتی و صادرات فرآورده های نفتی وابسته است، وزارت نفت به فکر عرضه ۱۰۰ درصد ریالی نفت در بورس است و به نوعی درآمد ارزی کشور به واسطه نفت کاهش چشمگیری پیدا می کند.

دولت اگر همچنان به فروش ارزی نفت ادامه دهد به دلیل قطع روابط بین بانکی و سوئیفت نمی تواند درآمد ارزی خود را وارد کشور کند به همین جهت ممکن است به سمت کاهش صادرات برود و از سوی دیگر اگر فروش نفت را ریالی کند میزان درآمد ارزی کشور و ذخایر ارزی صندوق توسعه ملی کاهش چشمگیری می یابد و ممکن است در تامین بودجه کشور با مشکل مواجه شویم، از این روی باید گفت که عرضه ۱۰۰ درصد ریالی نفت در بورس تیغ دو لبه است.

وزیر نفت، گفت: پیشنهاداتی مبنی بر اینکه نفت در بورس به صورت ۱۰۰ درصد ریالی فروخته شود مطرح شده که این پیشنهاد به شورای عالی هماهنگی اقتصادی قوای سه گانه ارائه می شود و ممکن است این اتفاق رخ دهد.

به گزارش روزنامه آنلاین وقایع اتفاقیه، بیژن نامدار زنگنه با اشاره به عرضه نفت خام در بورس، به خانه ملت گفت: برای فروش نفت خام در بورس در دو مرحله تا سقف یک میلیون بشکه مجوز داده شده بود که در بورس ارائه شد و مقرر شده گزارش جمع بندی ارائه آن به شورای عالی هماهنگی اقتصادی قوای سه گانه برای ادامه کار ارائه شود.

وزیر نفت، گفت: پیشنهاداتی مبنی بر اینکه نفت در بورس به صورت ۱۰۰ درصد ریالی فروخته شود مطرح شده که این پیشنهاد به شورای عالی هماهنگی اقتصادی قوای سه گانه ارائه می شود و ممکن است این اتفاق رخ دهد.

عضو کابینه دولت دوازدهم، با بیان اینکه بحث افزایش قیمت بنزین در سال ۹۸ مطرح است، اما هیچ تصمیمی در این زمینه اخذ نشده است، تصریح کرد: هرچه در این باره عنوان می شود شایعه است و اگر تصمیمی در این زمینه اخذ شود صادقانه به مردم گفته می شود.

معایب عرضه ارزی نفت در بورس

 مقدسه فلاح زاده، کارشناس انرژی ، با بیان اینکه وقتی در معاملات نفتی پای تسویه ی ارزی به میان بیاید، خواه سهم این عدد یک و یا ۱۰۰ درصد باشد، ناخودآگاه کلیدواژه تحریم به ذهن مبادرت می کند، گفت: علت این مبادرت این است که با استفاده از سوئیفت در بانکداری بین المللی، تراکنش های مالی قابل ردیابی است و حصار تحریم به دور حساب ارزی بانک مرکزی باعث بلوکه شدن آن می شود؛  علاوه بر این، امکان شناسایی و تحریم پذیری بخش خصوصی نیز وجود دارد. راه دومی هم وجود دارد که این ارز در حسابی مربوط به افراد مورد تأیید بانک مرکزی در کشور مقصد واریز شود که این کار هم ریسک های مربوط به خودش را دارد.

وی ادامه داد: چنین مسئله روشنی از چشم وزارت نفت پنهان نمانده است. چنانچه وزیر نفت در جواب خبرنگاران، وزارتخانه متبوع خود را موافق عرضه ریالی نفت در بورس اعلام کرد، اما توپ را به زمین سران قوا انداخت و آنها را مخالفان اصلی و مسئول این تصمیم گیری معرفی کرد. این که در جلسه شورای هماهنگی اقتصادی، نظر وزیر نفت به عنوان مهره اصلی تصمیم گیری در این حوزه به حاشیه برود، جای بسی تأمل است.

فلاح زاده با اشاره به اینکه وزیر نفت پیش از این نیز با اعلام نارضایتی هیئت دولت، تلویحاً مخالفت خود را برای عرضه نفت در بورس اعلام کرده بود، اظهار داشت: به اعتقاد کارشناسان، این مدیریت امور بین الملل شرکت ملی نفت است که به گونه ای ساختار فروش نفت را مهندسی می کند که مشارکت در صادرات برای بخش خصوصی اقتصادی نباشد و در انحصار آن ها باقی بماند. نمونه این برخورد در چند مرحله عرضه نفت در بورس در سال های گذشته دیده شد. عدم تنوع در عرضه، بی اعتمادی به بخش خصوصی و کوتاه کردن زمان تسویه برای خریداران نتیجه ای جز سرگردانی برای آن ها نداشته است.

فواید عرضه ریالی نفت در بورس

به گفته این کارشناس انرژی، درصورتی که عرضه نفت در بورس با تسویه صد درصد ریالی به بخش خصوصی صورت پذیرد، با وجود ضمانت های در نظر گرفته شده و نبود چالش های ارزی، هیچ نگرانی ای در زمینه بازگشت پول نفت وجود ندارد؛ چراکه بخش خصوصی با استفاده از زنجیره تجار ایرانی و خارجی و استفاده از صرافی ها، ارز را به ریال تبدیل می کند و به حساب بانک مرکزی در داخل کشور واریز می کند. با این روش، کمر تحریم های بانکی در حوزه فروش نفت شکسته می شود و برکات دیگری نیز نصیب کشور خواهد شد.

وی تصریح کرد: به عنوان مثال، با فروش ریالی نفت در بورس به جای افزایش ذخیره دلاری بانک مرکزی برای کنترل قیمت ارز، عملاً تقاضا برای ریال افزایش می یابد؛ به عبارت دیگر، بانک مرکزی همچنان می تواند قیمت دلار را کنترل کند؛ زیرا به جای افزایش عرضه آن، با تقاضای بیشتر برای ریال، افزایش ارزش ریال به عنوان پول ملی محقق خواهد شد. از طرف دیگر، فروش ریالی نفت باعث کاهش توزیع نقدینگی در بخش های غیرمولد اقتصادی و افزایش توزیع آن در بخش های مولد می شود.

با توجه به تحریم های جدید نفتی، وزارت نفت باید برای فروش نفت چاره ای بیاندیشد. هرچند آغاز فروش نفت در بورس حرکت ارزشمندی است، اما با فروش ارزی آن، دیر یا زود این اقدام ابتر می ماند و ارز حاصل از فروش نفت وارد دور باطل تحریم ها می شود؛ اما فروش صد درصد ریالی، به عنوان شرط لازم برای فروش نفت در بورس در زمان تحریم ها است که علاوه بر حل مشکل فروش این طلای سیاه و مشارکت بخش خصوصی، به ثبات، رونق و ادامه عرضه در این بازار کمک می کند.